We gaan het hebben over een klassieker: de onderhoudssticker. Elk medisch apparaat dat periodiek onderhoud behoeft, heeft een onderhoudssticker. Het convenant veilige toepassing van medische technologie schrijft in artikel 4.1 voor dat de gebruiker voorafgaand aan de inzet van een apparaat in de zorg toegang moet hebben tot informatie waaruit blijkt dat het apparaat de juiste kwaliteitsstandaard heeft. Ingeval van periodiek onderhoud is dat dus die sticker.
Om een medisch apparaat veilig op de werkplek te hebben, zijn diverse veiligheidsmaatregelen nodig; vanaf de aanschaf tot en met de vrijgave aan de zorgafdeling. Na alle maatregelen die al genomen zijn voorafgaand aan de directe inzet in de patiëntenzorg, is de zorgprofessional de laatste die op grond van een verlopen onderhoudssticker kan besluiten om het apparaat toch niet bij de patiënt in te zetten. Een belangrijke verantwoordelijkheid dus.
De praktijk is weerbarstig. Er is een grote variëteit aan stickers: elk ziekenhuis heeft zijn eigen systeem, kleur, ontwerp. Een valide sticker kan in het ene ziekenhuis bijvoorbeeld groen zijn maar in een ander ziekenhuis rood. Niet alle zorgprofessionals voelen zich verantwoordelijk om naar de sticker te zoeken en te kijken of de datum nog geldend is. De sticker is immers van de medisch-instrumentele dienst? Daar komt bij dat sommige apparatuur zo compact is dat de sticker niet gemakkelijk te vinden is of zelfs ontbreekt. En als de datum verlopen is, is er dan een alternatief apparaat in de buurt en kan de patiënt daarop wachten? In de praktijk komt het daarom vaak voor dat er niet naar de sticker wordt gekeken. De sticker wordt miskend, ontkend, genegeerd, verloochend. Een tragisch lot voor onze goedbedoelde sticker.
Je zou anno 2024 verwachten dat er een meer gemakkelijke methode is om het doel van artikel 4.1 te bereiken. Het zou in elk geval helpen als er een landelijke standaard zou zijn van de sticker. Dat is nu niet het geval: elk ziekenhuis maakt daarin eigen keuzes. Het verplicht voorschrijven van een standaard sticker zou één ziekenhuis gelukkig maken, maar alle andere huizen moeten de hele inventaris omstickeren. Dat zal niet gaan. Ook technologie zou kunnen helpen: er zijn immers voldoende pilots geweest met RFID’s om apparaten te identificeren. Maar dat kost een investering en zal nooit alle apparatuur kunnen omvatten.
Kortom: dat is tot de dag van vandaag geen standaard geworden. Jammer maar waar.
Maar toch… is een ideaal scenario mogelijk. Luister en huiver.
Stel, een ziekenhuis zou heel eenvoudig de volgende stelregel hanteren: als een medisch apparaat op de zorgafdeling staat, dan is het per definitie veilig. Want anders stond het er niet. Daar is geen speld tussen te krijgen. Wat een geweldig gevoel van veiligheid en zekerheid zou dat geven op de werkplek, toch? Ook de medisch-instrumentele dienst is blij, want stickeren is niet meer nodig. De vraag is alleen: wat moet er gebeuren om zo’n situatie te kunnen bereiken?
De redactie van MTIntegraal hoort graag jullie ideeën. Het kan toch niet moeilijk zijn!
