De potentie van Augmented Reality en Mixed Reality in de revalidatiezorg is groot. Augmented Reality, ofwel toegevoegde realiteit, is een techniek waarbij er informatie over de werkelijkheid heen wordt gelegd. Mixed Reality kan gehele hologrammen toe voegen aan een ruimte. Mixed Reality wordt ook wel gezien als een evolutionaire vorm van Augmented Reality. Het grote voordeel van beide technologieën is dat de werkelijke omgeving zichtbaar blijft. Hierdoor is er geen sprake van misselijkheid en duizeligheid, wat soms bij Virtual Reality wel het geval is. In de revalidatiezorg kunnen beide vormen van Reality heel bruikbaar zijn en worden deze ook steeds meer ingezet. Ze kunnen worden ingezet om de behandelingen efficiënter en effectiever te maken, en daarmee de kwaliteit van de zorg te verhogen. Binnen Revalidatiecentrum Reade zijn wij ook op verschillende manieren bezig om deze technologieën in te zetten. Bijvoorbeeld met behulp van projectie op een loopband of op de vaste vloer wordt er op een interactieve manier looptraining gegeven. Met behulp van een Mixed Reality Bril kan er zelfs in elke ruimte een interactieve manier van training worden geboden. Hieronder leest u er meer over.
Veilig buitenlopen trainen met de C-Mill en Interactive Walkway
Vallen tijdens het lopen is een groot maatschappelijk probleem. Bij veel revalidanten is het lopen zodanig aangedaan dat het valrisico tijdens het (buiten) lopen is verhoogd. Het niet of moeilijk kunnen aanpassen aan obstakels of losliggende stoeptegels zorgt voor een grotere kans op struikelen of vallen. Dit risico neemt verder toe wanneer de stapaanpassingen onder tijdsdruk en/of in combinatie met een cognitieve taak gemaakt moeten worden (zoals lopen in een drukke winkelstraat met veel verkeer). Het is daarom belangrijk om de overgang van binnen lopen naar veilig buiten lopen goed te trainen.
Binnen Reade kun je dit trainen met de C-Mill en de Interactive Walkway (IWW). De C-Mill is een geïnstrumenteerde loopband die speciaal ontwikkeld is voor het uitlokken van stapaanpassingen aan de omgeving tijdens het lopen (Motek, Amsterdam). De omgevingscontext, zoals obstakels en stapdoelen, wordt met een projector op het oppervlak van de loopband gepresenteerd en gemanipuleerd op basis van gemeten stapkarakteristieken. Hierdoor kunnen de stapaanpassingen die nodig zijn voor lopen in het dagelijks leven op een veilige en systematische manier geoefend worden.
De IWW is een looppad van tien meter met vier Kinectsensoren en een projector (Tec4Science, Vrije Universiteit Amsterdam). De Kinectsensoren registreert de revalidant waardoor de training kan worden afgestemd op specifieke loopproblemen van de revalidant. Daarnaast projecteert de IWW strepen, vlakken en andere objecten waardoor verschillende oefeningen worden gecreëerd, zoals lopen met obstakels, lopen op een smal looppad en lopen met een plotselinge stop. Op deze manier kan het buitenlopen worden nagebootst en op een veilige en interactieve manier binnen worden getraind. Daarnaast kan de IWW de projecties afhankelijk van de positie van de patiënt op de vloer laten verschijnen. Hierdoor kan de loopvaardigheid en voornamelijk het aanpassingsvermogen van het lopen op een interactieve manier worden getraind. Zo kan een obstakel of staptegel geprojecteerd worden, precies op de plek waar de loper zijn volgende stap zou zetten. Recentelijk is er een standaard IWW-test ontwikkeld om het aanpassingsvermogen tijdens het lopen in kaart te brengen. Tijdens de eerste en laatste training wordt deze korte IWW-test afgenomen waardoor een passend protocol met oefeningen kan worden opgezet per revalidant en kan worden geëvalueerd. Hierdoor kan de training zo optimaal mogelijk worden aangepast aan de loophulpvraag van de revalidant.
Op dit moment worden zowel de C-Mill als de IWW ingezet als trainingsmiddel bij revalidanten met loop en/of balans problemen zoals bij personen met niet-aangeboren hersenletsel, Multiple Sclerosis, beenamputatie, en dwarslaesie patiënten. Recentelijk gepubliceerd onderzoek heeft de effectiviteit van training van het loop-specifieke aanpassingsvermogen met de C-Mill in kaart gebracht bij personen na een beroerte. In dit gerandomiseerde onderzoek werd C-Mill-training vergeleken een trainingsmodule gericht op valpreventie op een vaste ondergrond. Deelnemers werden verdeeld over twee interventies, bestaande uit vijf weken C-Mill-training of vijf weken valpreventie. Beide interventies waren vergelijkbaar qua hoeveelheid training alsmede het aantal fysiotherapeut begeleidingsuren per training. Na de trainingen werd geen significante toename in de standaard loopsnelheid gevonden, maar beide interventies lieten wel een significante vooruitgang zien in context-specifieke loopsnelheid (looptest met echte obstakels of geprojecteerde obstakels), het loop-specifieke aanpassingsvermogen en de cognitieve prestaties. De C-Mill-training resulteerde in een grotere, zij het bescheiden, vooruitgang in context-specifieke loopsnelheid dan de valpreventie interventie, maar van deze grotere verbetering bleek geen sprake meer bij de follow-up-metingen. Beide interventies werden positief gewaardeerd door de deelnemers, waarbij de C-Mill-training hoger scoorde op de items ‘aanbevelen aan leeftijdsgenoten’, ‘plezier’ en ‘subjectief ervaren verhoogde fitheid’. Tenslotte werden er tijdens een C-Mill-training twee keer zoveel stappen gezet in vergelijking met de valpreventietraining, hetgeen de iets betere uitkomsten van de C-Mill-training zou kunnen verklaren.
Het effect van de IWW training op de loopvaardigheid zal in onderzoek nog moeten worden onderbouwd. Revalidanten zijn over beide vormen van trainen enthousiast en vinden het motiverend en uitdagend. Trainen met IWW lijkt ook het zelfvertrouwen om weer veilig buiten te lopen te vergroten.
HoloLens binnen de dwarslaesie revalidatie
De HoloLens is een Mixed Reality-bril waarmee elke ruimte kan worden omgetoverd tot een ruimte die bewegen op een leuke manier stimuleert (Microsoft Corporation). De hologrammen die worden toegevoegd met behulp van deze bril aan de ruimte kunnen door de Mixed Reality-bril drager worden gemanipuleerd. Zo kan je bijvoorbeeld met je vinger een virtuele ballon stuk prikken of andere oefeningen doen in spelvorm. Tevens kan de hoeveelheid en frequentie van bewegen worden gemonitord door de bril. Daarnaast wordt er tussendoor gevraagd over de ervaren belasting/intensiteit en de beleving/motivatie.
Binnen Reade wordt momenteel de HoloLens binnen de dwarslaesie revalidatie ingezet (in samenwerking met Holomoves). Het doel is om na de intakefase de revalidant kennis te laten maken met Mixed Reality. Middels een behandelcombinatie met een behandelaar en verpleging zoeken wij naar de juiste games en is het doel dat de cliënt de bril gaat ‘begrijpen’. Cliënten kunnen vervolgens zelfstandig met deze games aan de slag, op het moment dat zij dat willen. Het oefenen wordt hiermee leuker én effectiever. Naast de games gebruiken wij de HoloLens voor voorlichting- en informatie modules. Met een 3D- hologram van het ruggenmerg krijgt de cliënt uitleg over een dwarslaesie. Hierbij selecteer je het dwarslaesie niveau op het hologram, zodat het voor elke cliënt en zijn omgeving passend is.
Toekomst
De potentie van Augmented Reality en Mixed Reality in de revalidatiezorg is dus groot. Deze technologieën bieden mogelijkheden om in de toekomst nog meer patiënt-specifieke behandelingen op te zetten. Voor meer informatie kijk op www.reade.nl.
