Duurzaam Universitair Medisch Centrum Groningen

Interview met Charlotte Kumm, programmamanager Duurzaam UMCG Het UMCG is met ruim 13000 medewerkers de grootste werkgever in Noord Nederland. Zorgaanbieders zijn grootverbruikers van energie, water, grondstoffen, materialen en voedsel. Verwacht wordt dan ook dat op het gebied van duurzaamheid hier nog de nodige winst valt te behalen. In het interview gaan we hier nader op in.

-Wat doet het UMCG op het gebied van duurzaamheid? 

CK: de visie van het UMCG op duurzaamheid luidt: Samen verleggen we de grenzen voor een duurzame toekomst van gezondheid. In ons duurzaamheidsbeleid en onze visie richten we ons op drie ambities die gerelateerd zijn aan de SDG’ s (Sustainable Development Goals), zoals opgesteld door de VN (Verenigde Naties):

-Minder CO2 uitstoot.
-Minder gebruik van grondstoffen.
-Gezondere medewerkers/ patiënten.

Er zijn vervolgens een zestal speerpunten geformuleerd die bij moeten dragen aan het realiseren van de ambitie. Deze speerpunten zijn gebaseerd op de Green Deal voor duurzame zorg die in 2018 door de NFU (Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra) werd ondertekend. 

-Kunt u wat voorbeelden geven van recente projecten op het gebied van zorg, opleiding, onderzoek en bedrijfsvoering?

CK: in het UMCG is het Green Team OK heel actief. Ze zijn o.a. bezig om te komen tot een vermindering van het aantal celstofmatjes die op de OK worden gebruikt. Nu zijn dat er jaarlijks 325.000. Het voornemen is om hierin een reductie te realiseren van 40%. Naast deze reductie in aantallen wordt in het project ook onderzocht of hiervoor duurzamere oplossingen op de markt zijn en in hoeverre hergebruik tot de mogelijkheden behoort.

Een ander project betreft het mobiliteitsbeleid. Medewerkers worden gestimuleerd om zoveel mogelijk met de fiets naar het werk te komen. Fietsen bevordert de gezondheid en vitaliteit en leidt ook tot een betere bereikbaarheid van het ziekenhuis door minder autoverkeer. In dit kader loopt er ook een proef met het gebruik van elektrische deelauto’s voor zorgpersoneel voor dienstreizen en bijv. thuisbezoek aan patiënten.  

Andere projecten betreffen het realiseren van besparingen op het gebied van energie en water, duurzame bouw, recycling van materialen, filteren van medicijnresten uit afvalwater en gezondere voeding voor medewerkers en patiënten. 

-Hoe wordt hier in de praktijk invulling aan gegeven?  

CK: het UMCG heeft meerdere informatiemarkten over duurzaamheid georganiseerd om de medewerkers over de plannen te informeren en te enthousiasmeren en hen gevraagd met suggesties te komen voor mogelijke verbeteringen op het gebied van duurzaamheid. Veel medewerkers bleken geïnteresseerd in dit onderwerp en zijn ook gemotiveerd om hieraan zelf een bijdrage te leveren.

In het UMCG zijn zo’n 25 Green Teams actief met medewerkers die hun afdeling en het UMCG willen verduurzamen. Ook is er een Green Team netwerk waarin de teams kunnen samenwerken en elkaar kunnen inspireren.

De opgezette taskforce Duurzaam UMCG komt elke 4 weken bij elkaar en rapporteert twee keer per jaar over de uitvoering en voortgang van de projecten naar de Raad van bestuur van het UMCG. Duurzaamheid is ook een vast onderdeel in de jaarverslagen van het UMCG.

Dat veel medewerkers gemotiveerd zijn om een bijdrage aan het onderwerp duurzaamheid te leveren moge ook blijken uit het feit dat men veelal in eigen tijd de activiteiten binnen het Green Team uitvoert, dus naast de normale werkzaamheden.

-Hoe zorgt u voor betrokkenheid van afdelingen en medewerkers? 

CK: naast genoemde informatiemarkten ontvangen medewerkers periodiek het E-magazine Duurzaam UMCG waarin medewerkers worden geïnformeerd over alle activiteiten en plannen die op dit gebied plaatsvinden. Verder heeft het UMCG recent een Duurzaamheidsprijs in het leven geroepen om initiatieven verder te ondersteunen. In januari hebben het Green Team OK (minder en duurzamer gebruik van celstofmatjes) en medewerkers van Bouw & Facilitair (groene plantenwanden in het UMCG) de duurzaamheidsprijs ontvangen.

-Hoe en door wie wordt de prioritering van projecten bepaald?

De gekozen projecten worden bepaald op basis van de speerpunten. Ze moeten een bijdrage leveren aan het behalen van de ambities en gestelde doelstellingen. Tevens moeten ze passen bij de missie van het UMCG: Koers25 (zie ook 41257df5-851e-74e3-bfaa-d4bf65728db1 (umcg.nl))

-Hebben uitgevoerde projecten ook financiële voordelen opgeleverd? 

CK: soms, denk aan projecten op het gebied van energiebesparing en duurzaam bouwen. Een financieel voordeel is mooi meegenomen maar een duurzamere oplossing tegen dezelfde kosten zien we ook als winst.

-In hoeverre wordt hierbij samengewerkt met andere instellingen zoals de RUG en andere zorginstellingen? 

CK: landelijk vindt er periodiek overleg plaats met andere UMC’ s waar soortgelijke activiteiten plaatsvinden. Daarbij wordt de nodige informatie uitgewisseld en worden er nieuwe contacten gelegd. Verder wordt er regionaal samengewerkt met andere zorginstellingen op het gebied van aanbesteden en inkopen van materialen en diensten. Onlangs heeft het UMCG een netwerk noordelijke ziekenhuizen op gebied van duurzaamheid opgezet om ook hier kennis en best practices met elkaar te kunnen delen. Met de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is ook regelmatig contact en wordt er waar mogelijk samengewerkt.