Holmium embolisatie tegen uitgezaaide leverkanker

Holmium vs Yttrium

Patiënten met uitzaaiingen in de lever of leverkanker kunnen baat hebben bij deze vorm van inwendige bestraling, die radio-embolisatie van de lever wordt genoemd. Hierbij worden via een katheter radioactieve bolletjes in de slagader van de lever gespoten waarna ze vooral vastlopen in de kleine haarvaatjes van de tumoren. Daar geven de bolletjes de radioactieve straling af, met de bedoeling de tumor zoveel mogelijk te beschadigen. Deze palliatieve (niet-genezende) therapie wordt al meerdere jaren in het Radboudumc toegepast, waarbij yttrium bolletjes worden gebruikt. Nu werd in het Radboudumc voor het eerst iemand behandeld met holmium bolletjes. Het grootste verschil tussen holmium en yttrium is dat holmium met MRI zichtbaar kan worden gemaakt, wat mogelijkheden biedt om meer inzicht te krijgen in de verdeling van de bolletjes over de lever tijdens de procedure.
 
Naar de patiënt
Het Radboudumc is daarmee het derde ziekenhuis in Nederland dat deze behandeling met holmium bolletjes aanbiedt. Medisch bioloog Frank Nijsen, verbonden aan de Afdeling Radiologie en Nucleaire Geneeskunde van het Radboudumc is er blij mee. Ruim een jaar geleden kwam hij vanuit het UMC Utrecht - waar hij de therapie ontwikkelde en de spin-off Quirem Medical oprichtte om de therapie naar de patiënt te brengen – naar het Radboudumc. Hij wil daar de mogelijkheden gebruiken om de therapie verder te verbeteren.
 
MRI-beelden
Nijsen: “Het Radboudumc beschikt over het MITeC, het Medical Innovation and Technology expert Center. Dit is een verzameling van innovatieve operatiekamers, die bijvoorbeeld ook over een MRI op de OK beschikken. Waarom is dat belangrijk? Omdat we dan MRI-beelden kunnen maken tijdens de procedure. Zo kunnen we direct zien waar de bolletjes terechtkomen en in welke concentraties, en mogelijk tijdens de procedure de behandeling nog aanpassen. Voor de routinematige behandeling gebruiken we de MRI nu nog niet tijdens de procedure, maar we hebben een onderzoeksaanvraag ingediend om met de MRI de radio-embolisatie te gaan optimaliseren.”
 
Voorbereiding
Nucleair geneeskundige Marcel Janssen die met interventieradioloog Mark Arntz en collega’s de eerste procedure uitvoerde in het Radboudumc: “Enkele weken voor de daadwerkelijke behandeling van de patiënt brengen we ook al een katheter in. Dan  bekijken we op welke plaats in de leverslagader we de bolletjes het beste kunnen inspuiten, dichten we eventuele ‘lekkages’ en simuleren we de therapie door oplosbare eiwitbolletjes in te spuiten om te zien hoe ze zich verspreiden. Op basis van die inzichten beslissen we of iemand ook echt in aanmerking komt of niet. Ziet dat er goed uit, dan volgt 1 of 2 weken later de behandeling.”
 
Resultaat verbeteren
Omdat actuele MRI-beelden nu nog ontbreken, is bijsturen en finetunen van de therapie bij de individuele patiënt nog niet mogelijk. “Dat de therapie werkt, hebben we in eerdere studies al aangetoond”, zegt Nijsen. “Door tijdens het toedienen van de bolletjes de MRI-beelden te gebruiken, denken we de holmiumbolletjes nog gerichter naar de tumoren te kunnen dirigeren. We verwachten dat dit tot betere resultaten zal leiden, misschien zelfs met lagere doseringen. Of dat mogelijk is, zullen we de komende jaren in het Radboudumc onderzoeken.”

Quirem Medical, een spin-off van het UMC Utrecht, levert de radioactieve bolletjes, die door Radboud Translational Medicine gebruiksklaar worden gemaakt. Per behandeling worden zo’n dertig miljoen bolletjes gebruikt met een diameter van ongeveer 30 micrometer.