Het meesterlijk beroep van de master audioloog in Nederland

Wie is de master audioloog?

Op dit moment zijn we in Nederland met een 30-tal master audiologen, overwegend dames met een solide representatie van enkele heren. We zijn werkzaam binnen een 15-tal audiologische centra verspreid over Nederland, al zijn we in het zuiden beter vertegenwoordigd dan in het noorden.

Sinds 2019 zijn we verenigd onder de noemer ‘MAaN’ (Master Audiologen actief in Nederland) en maken we als werkverband deel uit van de Fenac (Federatie van Nederlandse Audiologische Centra).

Waar komt de master audioloog vandaan?

Doorgaans hebben we als master audioloog onze wortels, of ten minste onze studies, te danken aan het zuidelijke buurland België.  Velen van ons zijn in Nederland gestart als ‘die Vlaamse stagiair’ om vervolgens de rol van gevestigde expat dan wel overtuigde grensarbeider te vervullen. De opleiding tot audioloog volgens een bachelor-master structuur is de meest voorkomende binnen Europa, zo ook in België. Nederland kent echter een andere geschiedenis en opleidingsstructuur binnen de audiologie, deze binnen de klinische fysica. De universitaire master audioloog vult bijgevolg qua opleidingsniveau in zekere zin een ruimte tussen de MBO-opgeleide audiologie-assistent, een enkele bachelor-audioloog en de postacademisch opgeleide klinisch fysicus-audioloog. Binnen Nederland zelf is het immers niet mogelijk een opleiding tot master audioloog te volgen. De Nederlandse opleiding tot bachelor audioloog heeft maar een aantal jaar bestaan. Enkele bachelor audiologen hebben hun opleiding naderhand uitgebreid met een aanvullende master opleiding in België.

Master audiologen hebben de 5-jarige opleiding master in de logopedische en audiologische wetenschappen aan de universiteit van UGent of KULeuven afgerond, al dan niet gevolgd door een postgraduaat in de hoortoestelaanpassing. Velen van ons dragen een dubbele titel, namelijk deze van audioloog en die van logopedist (spraak-taalpatholoog). Kennis over de spraak- en taalontwikkeling, stem, lezen, spellen, rekenen en slikken, zal dan ook niet ontbreken binnen het arsenaal van de master audioloog. Taal en gehoor zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden, dat zal elke logopedist en audioloog kunnen onderschrijven. Zo heeft enerzijds wie minder of helemaal niet hoort ook minder of geen toegang tot gesproken taal en kunnen anderzijds taalproblemen mede aan de basis liggen van luisterproblemen.

Niet alleen de faculteit geneeskunde, maar ook de faculteit taalwetenschappen en natuurkunde, evenals de faculteit psychologische en pedagogische wetenschappen, vormen de hoekstenen van deze Belgische opleidingen. Op het kot van een master audioloog zie je syllabi met titels als ‘Golven en Geluid’, ‘Speech Recognition’, ‘Ziekteleer van het kind’, ‘Gehoorondersteunende Technologie’ en ‘Ontwikkelingspsychologie’ dan ook rug aan rug pronken op de boekenplank. Door deze unieke combinatie van alpha, beta en gamma disciplines in de opleiding, zijn we allemaal gevallen voor het boeiende vakgebied dat de audiologie is.

Wat doet de master audioloog?

Die brede waaier aan kennis maakt de master audioloog breed inzetbaar. Waar de master audioloog in België vaak werkzaam is als audicien in een hoorcentrum, vormt het multidisciplinaire karakter van een audiologisch centrum (AC) in Nederland dan ook het ideale speelveld voor ons. De kracht van een AC bestaat erin dat het als onafhankelijk zorginstituut gehoorproblemen nooit enkel en alleen vanuit een medische of gehoor technische hoek bekijkt. Een audioloog kruist er de gang en deelt er de patiëntdossiers, overlegtafel en lunchplek met de logopedist, spraak-taalpatholoog, psycholoog, technicus en maatschappelijk werker en in een academisch AC ook met (KNO-)artsen.

Wij als master audiologen zitten achter de knoppen wanneer een gehoorverlies, hoe uitdagend ook, zich uittekent tot een audiogram. We motiveren kinderen om te kijken richting het geluid, luisteren naar de hulpvraag van de slechthorende en zijn omgeving, overtuigen slechthorenden van de meerwaarde van hoortoestellen en optimaliseren hoorhulpmiddelen en -implantaten. We leggen uit wat tinnitus wel en ook wat het net niet is. Deze klinische werkzaamheden voeren we uit in samenspraak met de klinisch fysicus-audioloog als hoofdbehandelaar en in overleg met andere collega’s.  Daarnaast biedt het takenpakket van velen van ons ook uitdagingen op het vlak van onderwijs, innovatie, teamvoorzitterschap, planning en bedrijfsvoering. We denken na over nieuwe meettechnieken, bedenken onderzoeksvoorstellen, schrijven wetenschappelijke artikels en geven presentaties binnen het nationale en internationale vakgebied. Een aantal van ons dragen met trots ook de PhD-titel.

Daarom is het een meesterlijk beroep!

We zijn het dan ook allemaal eens: het beroep van master audioloog is meesterlijk! Als master audioloog worden we gewaardeerd door onze collega’s én onze patiënten. En toch blijft het voor ons zoeken naar een plek in het Nederlandse audiologische landschap. Ons diploma is dan wel erkend in Nederland, ons beroep is dat jammer genoeg nog niet. Met MAaN zijn de master audiologen nu landelijk verenigd. We hebben een universeel profiel van de master audioloog  opgesteld om samen met de klinisch fysicus-audiologen tot een functiedifferentiatie te komen. Zo hopen we dat de master audioloog een erkend beroep kan worden en een gevestigde waarde binnen het Nederlandse audiologische werkveld zal blijven.

Namens MAaN, werkverband van Master Audiologen actief in Nederland.